08-10-2019

Loopbaankeuzes: wiens idee van succes streef jij na?

Lees verder

Loopbaankeuzes: wiens idee van succes streef jij na?

12 vragen die je helpen beter naar jezelf te luisteren om de baan te vinden die je echt past

Regelmatig tref ik mensen die ervaren dat het werk dat zij doen eigenlijk niet bij ze past. Dat ze eigenlijk iets heel anders hadden willen doen. Een feit is dat we al allerlei keuzes moeten maken, met verstrekkende gevolgen voor onze loopbaan, als we nog maar een tiener zijn. En meestal nog weinig zicht hebben op onze kwaliteiten en voorkeuren. Daarbij worden jongeren van alle kanten beïnvloed in hun keuzes. Door docenten en schooldecanen, door ouders en andere familie. Hun beelden, met al hun vooroordelen, voorkeuren en angsten, worden vaak subtiel verweven in allerlei boodschappen.

Een paar voorbeelden:
1. De aandacht die er is voor mensen in de omgeving met bepaalde beroepen “Ah, Berends moeder is rechter, prima, hoor, het leek me ook een leuke jongen, jouw vriend.’ Of het respect waarmee over artsen en notarissen gesproken wordt.
2. Een opmerking als: “Je kunt altijd nog loodgieter worden”. De boodschap: ‘Als echt niets lukt, moet je desnoods maar een meer praktisch beroep kiezen’.
3. Mijn eigen schooldecaan ooit: “Ga jij nou maar pedagogiek studeren (in plaats van psychologie); dat komt altijd nog wel van pas als meisje”.
4. “Het bedrijfsleven is één politiek wespennest, dat is niets voor jou”..
5. “Je moet doorgroeien naar manager of directeur” (de boodschap: dan heb je echt iets bereikt).

Goedbedoeld, maar subjectief en met beperkt overzicht
Ouders, decanen en betrokken ooms en tantes; ze hebben natuurlijk niet de wijsheid in pacht. Hun behoefte aan meer zekerheid, na een aantal ontslagen in het bedrijfsleven, doet hen jou adviseren toch vooral bij de overheid te werken. Hun ontzag voor artsen, maakt dat jouw studie medicijnen voor hen echt een droom is die uitkomt. Maar dat hun advies ook voortkomt uit een beperkt beeld van de mogelijkheden, zien ze zelf dan weer niet. Misschien past Biomedische technologie jou wel beter, maar daar hadden ze dan nog nooit van gehoord.

Misschien past een baan je steeds minder, omdat je je ontwikkelt
Zo werden we beïnvloed en zijn we misschien op een verkeerd pad terecht gekomen. De invloed van onze omgeving is zo verweven in ons denken dat het onmogelijk is het eruit te filteren: we zijn een kind van onze opvoeding/omgeving. Maar niet alleen. We zijn individuen met voorkeuren en klussen waar we een hekel aan hebben. En we zijn in ontwikkeling. Wat eerst paste, past later misschien niet meer. Het valt niet mee om meer zicht te krijgen op wat je nu echt past. Ook al voelt het nu niet helemaal goed, is het toch spannend om uit te zoeken waar dat nu aan ligt.

De blik naar binnen
Als je weinig uitprobeert weet je ook niet of je in een andere omgeving of rol beter zou passen. Of je succesvoller en minder moe zou kunnen zijn. Daarom is het van belang jezelf regelmatig te bevragen of je nu op de goede weg zit: of deze baan goed genoeg bij je past. Of deze baan staat voor jouw idee van een succesvol (en prettig) leven.

Vragen die je jezelf kunt stellen om de blik naar binnen te richten:
1. Wat voor taken doe ik het liefst? En misschien ook goed om nog eens terug te blikken, toen je nog heel wat minder prikkels van buiten kreeg: wat deed ik het liefst als kind?
2. Waar ben ik succesvol mee geweest tot nu toe? Ben ik überhaupt succesvol in deze baan?
3. Op welke momenten heb ik echt zin in mijn werk?
4. Wat wil ik het liefst vandaag nog kwijt aan werkzaamheden?
5. Krijg ik energie van mijn werk of kost het me vooral veel energie?
6. Past de organisatie mij? Voel ik mij thuis bij mijn collega’s?
7. Waar fantaseer ik weleens over qua werk? Wat zou ik doen als ik geen geld hoefde te verdienen?
8. Praat ik met enthousiasme over mijn werk?
9. Wat vinden anderen mijn kracht, wat hoor ik terug van anderen, welke kwaliteiten wil ik zelf vooral benutten?
10. Wat wil ik in mijn leven nog graag doen, geven, leren?
11. Wat heb ik meegekregen van mijn ouders als boodschap over een succesvol leven en over wat mij past? Wat vind ik daarvan? Waar denk ik nu anders over?
12. Voor welke werkgever/rol ben ik mogelijk aantrekkelijk?

Roeien met de riemen die je hebt
En dan natuurlijk de vraag: wat betekent dat voor mijn loopbaan? Zit je goed of moet je aan de knoppen draaien? Misschien is het goed om te onderzoeken of je op bepaalde aspecten van je werk de zaken anders kunt aanpakken: door bepaalde taken bij anderen neer te leggen, of juist door taken erbij te zoeken. Door een stap terug te doen of juist de weg naar boven te zoeken om te kunnen ontsnappen aan taken waar je nu een hekel aan hebt. Door een dag minder te gaan werken en alsnog je creativiteit te gebruiken via je parttime baan als binnenhuisarchitect. Het is roeien met de riemen die je hebt: helemaal opnieuw beginnen is vaak erg kostbaar (je wordt weer junior). Het vergt lef om stil te staan bij jouw verlangens en los te komen van al die goedbedoelde adviezen.