Denkfouten in de zoektocht naar de ideale baan

We werken gemiddeld zo’n 43 jaar van ons leven. Reden genoeg om te zoeken naar een baan die ons écht past. Ons werkgeluk wordt bepaald door andere factoren dan we vaak denken. Door ons beeld van waar we naar moeten zoeken, komen we gemakkelijk terecht in overbeviste vijvers en onderschatten we juist de echt belangrijke factoren. Lees hieronder in drie punten hoe je je kansen op werkgeluk kunt vergroten.

1. Laat de aantrekkelijkheid van de organisatie niet leidend zijn 
Veel mensen geven aan graag maatschappelijk nuttig bezig te willen zijn of te willen werken in een bepaalde ‘fancy’ sector, zoals de kunst, modebranche, de recherche, ‘íets’ met dieren, de universiteit. Het is een beetje als verliefd worden op het mooiste meisje/jongen van de school: met zoveel voor iedereen zichtbare aantrekkelijkheid, ben je één van de velen. Dat heeft allerlei nadelen: je hebt minder kans op een fijne, gelijkwaardige relatie. Werken bij een populaire branche betekent vaak dat je lager instroomt en er minder aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden zijn, zoals tijdelijke contracten.
Feit is dat de doelen van de organisatie minder bepalend zijn voor je werkgeluk dan we vaak denken. Dat heeft te maken met 2 dingen:

Het hangt af van je eigen verhaal
Op zoek naar zingeving hebben we veel zelf in de hand: we construeren ons eigen verhaal. Onderzoek wees uit dat je in elke functie het gevoel kunt hebben zinvol bezig te zijn: zo kan ook een toiletmedewerker(ster) hoog scoren op het gevoel zinvol bezig te zijn. Met de mindset dat een toiletbezoek in een schoon toilet echt belangrijk is en er eer in te scheppen dat ook goed te doen, kun je ook het gevoel hebben goed bezig te zijn. Je hoeft niet per se bij Greenpeace te werken om goed bezig te zijn, iets te betekenen voor anderen

Er is een leven buiten het werk
We hoeven niet al onze verlangens kwijt te kunnen in een baan. Als je dol bent op literatuur hoef je niet bij een boekenwinkel te gaan werken of bij een uitgeverij, maar kun je ook lid worden van een leesclub. Iets doen voor de maatschappij kan ook doordat je jaarlijks een week begeleider bent bij een vakantie voor gehandicapten. Het klinkt wellicht als een open deur en voelt ook mogelijk een stuk minder heroïsch, maar veel keuzes gaan voorbij aan andere behoeftes. Jouw behoefte aan het kunnen kopen van een huis of aan een baan met voldoende intellectuele uitdaging.

2. Toets grondig op de punten die voor jou van belang zijn 
Een baan valt soms behoorlijk tegen, omdat je niet genoeg ruimte krijgt, je manager een heel ander beeld heeft van ‘genoeg aandacht voor ontwikkeling’ dan jij. Of je treft collega’s die, murw geslagen door de zoveelste reorganisatie, cynisch zijn en niet meer vooruit te branden. Je kunt dat (voor een deel) voorkomen door:
• Goed scherp te hebben waar het jou nu vooral om gaat. Zorgt dat je je criteria scherp hebt.
• Je behoeftes serieus te nemen. Er tijd en aandacht aan te besteden om erachter te komen, in plaats van vooral bezig te zijn met aspecten die voor de hand liggen (arbeidsvoorwaarden), maar in feite minder bepalend voor jouw welbevinden in het werk zijn. Er ook in sollicitatiegesprekken de ruimte voor te vragen.
• Feitelijke informatie te verzamelen. Je kunt je gesprekspartner vragen naar de sfeer of ontwikkelmogelijkheden, maar de kans is groot dat je een sociaal wenselijk, of in ieder geval vaak gekleurd, antwoord krijgt. Het is zaak om naar de feiten te vragen. ‘Heb je een voorbeeld van taken die echt onder mijn verantwoordelijkheid komen te vallen en wanneer ik de opdracht moet overdragen aan mijn manager? Of ‘Kun je me iets vertellen over de opleidingen die mijn collega’s het afgelopen jaar hebben gevolgd?’. Als je zicht wilt hebben op de sfeer (heel bepalend voor werkgeluk) is het nuttig om eens in je LinkedIn (tweede ring van contacten) te zoeken naar mensen die werkzaam waren of zijn binnen de organisatie, die je zou kunnen bevragen. Ook kun je vragen of je mee mag lunchen met de collega’s alvorens je je contract tekent. Het liefst zonder de manager.

3. Onderschat niet die kleine, schijnbaar overkomelijke nadelen
Zaken als een lange reistijd, niet thuis kunnen werken, geen eigen werkplek hebben, komen elke dag terug. Als je snel afgeleid bent, is een drukke werkplek een goede grond om overspannen te raken omdat je elke avond thuis aan de bak moet om zaken af te maken. Ook de werkafstand is veel belangrijker dan we vaak denken: de stress van de file of het OV kan regelmatig hoog oplopen. Het meest ideaal is een kwartier fietsen, wees onderzoek uit. Het aantrekkelijke van de baan is veel gemakkelijker voor te stellen, dan de last die je hebt van zoiets als reistijd.

De verliefdheid voorbij
Het is lastig om goede aanknopingspunten te vinden als je op zoek bent naar een baan die je past. Omdat de meeste criteria zich niet zo gemakkelijk laten vertalen, zijn we geneigd te sterk te sturen op de meest zichtbare: het type organisatie dat ons aanspreekt. Maar dat brengt ons overbeviste vijvers en tijdelijke contracten. Door je behoeften scherper te krijgen en breder te kijken, je niet te laten leiden door je verliefdheid, vergroot je je kansen op een baan die echt bij je past.

Lees hier meer over jouw criteria bij het zoeken naar een baan die bij je past.