Een probleem op je werk?
Coach jezelf in 7 stappen naar nieuwe inzichten via de Oplossingsgerichte Methodiek.
Je haalt je targets niet met je team. Je hebt een conflict met je manager. Of je hebt het gevoel dat je veel te druk bent en hard op weg bent naar een burn-out. Eigenlijk vrijwel alle problemen die je op je werk tegen kunt komen, lenen zich ervoor om via de Oplossingsgerichte Methodiek aan te pakken. Een aanpak ontwikkeld in de jaren 70, als reactie op al die therapieën die zich vrijwel uitsluitend richten op het negatieve, het probleem zelf. Daarmee is deze, nog steeds veelgebruikte aanpak, radicaal anders dan andere technieken. Je gaat niet op zoek gaat naar de oorzaken van je probleem, maar leert je eigen ervaringen in het oplossen van problemen beter te benutten. Met dit artikel kun je zelf met de methodiek aan de slag gaan en is de kans groot dat je tot verfrissend nieuwe inzichten komt.
Ogenschijnlijk simpel: maar radicaal anders (vooral geduldiger)
Je onderzoekt waar je nu precies last van hebt en hoe het eruit zou zien als je probleem opgelost was. En je leert om oog te hebben voor het kleine: stapjes in de goede richting. Dat is niet gemakkelijk, omdat we zo gewend zijn vooral te kijken naar wat er mis gaat en vaak ook naar wiens schuld dat is. Bovendien is er vaak iets van ongeduld in onze aanpak: het moet nu écht anders en helemaal. Omdat dat vaak niet zo werkt, komen we in een negatieve spiraal terecht van mislukkingen en een groeiend verlangen naar een rigoureuze oplossing. De Oplossingsgerichte Methodiek is duurzamer en realistischer. Door goed oog te hebben voor je eigen aandeel in je successen, leer je jezelf steeds beter te benutten bij het oplossen van problemen.
De 7 essentiële vragen
Hieronder tref je de 7 ingrediënten van oplossingsgericht werken, telkens met een vraag. Ga eens rustig zitten en probeer een antwoord te formuleren.
- Verhelderen van de veranderbehoefte. Wat wil je veranderen? Hoe is dat precies een probleem?
- Je gewenste toestand. Stel dat je goed bezig bent met deze aanpak, waaraan zou je dat merken?
- Benutten wat er is. Wat gaat er nu al goed?
- Analyseren van eerder succes. Lukte het eerder weleens beter dan nu? Geef aan de hand van een voorbeeld eens weer hoe dat toen ging. Wat deed jij zelf om het zo te laten verlopen?
- Eén stapje vooruit zetten. Kun je misschien iets leren uit deze ervaring voor nu? Welke stap(je) zou je nu kunnen zetten?
- Oog voor vooruitgang. Wat gaat er beter? Hoe zorg jij daarvoor? Wat kun jij nog doen als volgend klein stapje richting het doel?
- Check je veranderbehoefte. Waar sta je nu? Ben je tevreden of zijn er nog zaken die aandacht vergen?
Na een paar dagen of weken
Extra tips
- Echt niet analyseren. Het is natuurlijk ongebruikelijk om het probleem niet eerst (uitgebreid) te analyseren. We vragen je toch te proberen het nu eens niet te doen, maar je energie te steken in het nadenken over hoe het eruit zou zien als je probleem opgelost zou zijn.
- Stel prioriteiten. Als je gedoe hebt met je baas, je baalt van al het extra werk wat je moet doen en daardoor ook nog mot hebt thuis, heb je meerdere problemen. Vraag je dan af: welke van deze problemen wil ik het eerst aanpakken of welke stoort mij het meest?
- Help jezelf het concreet te maken. Blijf niet steken in een vraagstelling als: Het probleem van onze organisatie is dat er teveel langs elkaar heen gewerkt wordt. De vraag die je jezelf dan moet stellen is: Hoe heb ik daar last van?
- Blijf niet steken in wat er niet moet. Je zou willen dat er geen conflict was. Stel jezelf dan de volgende vraag om er een positief geformuleerd (en dus werkbaar) doel van te maken: wat zou er dan anders zijn, wanneer het conflict verdwenen is? Maak het zo concreet mogelijk. Niet alleen: we zouden beter met elkaar kunnen opschieten. Bevraag jezelf verder: wat zou er beter gaan, als jullie beter met elkaar zouden kunnen opschieten?
- Geef er eens een cijfer aan. Om goed te kunnen meten of je vooruitgang boekt, en dus ook iets van succes kunt ervaren, is het handig eens een score te geven aan de huidige situatie. Hoe scoor je de relatie met je manager nu op een schaal van 1 tot 10?
Waarom scoor je hier geen 3?
Het zal in het begin waarschijnlijk vreemd aanvoelen om op deze manier met een probleem bezig te zijn. Maar deze nuchtere en tegelijkertijd optimistische aanpak, brengt je vaak op een goede manier in verwarring. Maakt je zelfs soms aan het lachen. Het helpt je fris tegen je sores aan te kijken. Hierbij nog een laatste tip die helemaal past bij het anders kijken naar zaken:
Kijk vooral naar wat er wél is. Door een cijfer te geven aan de situatie nu, kun je ook in kaart brengen wat er al wel goed gaat. Als je een 4 geeft aan de communicatie met je manager, kun je jezelf de vraag stellen waarom het niet een 3 is. Wat gaat er al wel goed?
Als je voorbeelden wilt zien van een aanpak: lees dan het artikel ''Voorbeeld: Heleen: Het probleem is dat de financiële resultaten van het team achterblijven."