27-01-2022

Het nut van een midlife crisis (in je werk en daarbuiten)

Lees verder

Het nut van een midlife crisis (in je werk en daarbuiten)

Drie manieren om je onvrede goed te benutten

Je bent ergens tussen de 45 en 55 en soms bekruipt je dat gevoel: ‘Is dit het nu? Leef ik mijn leven wel goed, wel voluit?’. Je zou willen ontsnappen aan de dreigende sleur en aan het gevoel op weg naar het einde te zijn, door je volop in het leven te storten. Herken je die behoefte? Ook als het meer een soms oppoppend gevoel van onvrede is, is het goed dit artikel te lezen om te zorgen dat je snapt wat er aan de hand is en je juist die onvrede kunt gebruiken om de kwaliteit van je leven te verbeteren.
Kraamverzorger of leraar worden. Of Cliniclown.

Een paar weken geleden werd ik geïnterviewd voor een artikel in het AD over het boek: ‘Morgen neem ik echt ontslag’ van Lian van Ark-Swinkels. Het boek gaat over veertigers en vijftigers die hun goedbetaalde baan opzegden om ‘hun ‘hart te volgen’. Ze deden financieel een flinke stap terug en werden Cliniclown, leraar op de basisschool of kraamverzorgende. Het maken van rigoureuze keuzes, onafhankelijk van wat anderen denken, los van alle ‘beren op de weg’; dat soort gedurfde acties zijn een gevolg van alles wat er door je hoofd kan gaan in de midlifefase. En in sommige gevallen: in de midlifecrisis.

Lees ook: Verveeld, overprikkeld of gedoe met je baas: ben jij soms hoogbegaafd?

De U-curve van geluk
Hoewel wetenschappers er nog niet uit zijn of ‘de’ midlifecrisis nu eigenlijk wel bestaat, laten onderzoeken wel een breed herkenbaar patroon zien:
• Rond ons 46ste zijn we, gemiddeld gezien, het minst gelukkig. Als jongere zijn we vaker optimistisch en als oudere weer meer ontspannen en dankbaar voor wat we wel hebben.
• Onderzoek laat ook zien dat de midlifecrisis een biologische basis heeft: de hormoonniveaus vertonen allerlei typische schommelingen.
• De meeste werknemers hebben op hun 45ste in hun werk hun plafond bereikt. Er komen jongeren die hen voorbij gaan. Overigens geldt voor vrouwen soms dat ze dan juist nog carrière maken, na een periode van carrière-luwte door hun grotere aandeel in de zorg voor de kinderen.
• Tussen de 45 en 55 jaar wordt er significant meer gescheiden.
• Veel mensen ervaren een gevoel van eindigheid (een beetje zoals dat gevoel dat je kan overvallen in de tweede helft van de vakantie, die ook altijd sneller gaat dan de eerste helft).

Wakker worden in het midden van je leven
Na een drukke periode in het leven, carrière maken en aandacht voor het gezin, kun je zomaar ‘wakker worden’ in het midden van je leven. Er is sprake van een aantal behoeftes:
• Een zoektocht naar nieuwe levensdoelen.
• Een behoefte aan intensiteit, weer echt wat ‘voelen’.
• De behoefte aan, nu echt, jezelf zijn.
• Je weer jong kunnen voelen.
• Autonoom kunnen zijn, je vrij voelen.

Dat leidt tot allerlei keuzes: van het kopen van een sportwagen tot het starten van een nieuw gezin met een jongere partner. Van plastische chirurgie tot het starten van een B&B in Frankrijk. Of het starten van een heel nieuwe carrière dus. De ene keuze heeft misschien meer kans van slagen dan de andere en geeft meer of minder ellende voor de omgeving, maar de keuzes hebben wel iets gemeen met elkaar: ze staan voor levenslust en vaak ook voor moed. Je hebt geen zin meer om je nog te veel te laten leiden door wat anderen van je verwachten. Het is nu of nooit voor bepaalde keuzes.

Drie acties om levenslang plezier van te hebben
Het is best lastig om onze verlangens goed te snappen en te vertalen naar de juiste acties. Als we de artikelen erop naslaan komen drie punten terug die ons helpen de onvrede om te zetten naar iets goeds.
1. Neem je verlangens serieus, maar wel in brede zin. Dat gevoel van eindigheid geeft ons moed om echt naar onszelf te luisteren. Een verlangen naar meer autonomie, naar echt ertoe doen, kan dan opeens wél leidend worden. Heel goed. Maar pas op voor tunnelvisie. Je hebt meerdere verlangens. Een B&B in Frankrijk geeft veel autonomie, maar was jij ook niet een echt familie/vrienden-mens en kun je pas echt ontspannen als de (financiële) druk niet te hoog is? Voor veel mensen geldt dat hun loopbaan hen ook ene beetje is overkomen en dat ze nog weinig hebben stilgestaan bij hun verlangens en mogelijkheden: gun jezelf alsnog de tijd voordat je alleen maar die ene optie ziet.
2. Ruim de zolder op. Veel mensen hebben last van onverwerkte zaken uit hun verleden. Oude pijn die zich uit in een werkverslaving of verslaving aan succes, faalangst of een kort lontje. Als jij je nog steeds de mindere voelt doordat je thuis niet echt gezien werd, ga daar dan mee aan de slag. Leer ook de lastige kanten van jezelf kennen, de manieren waarop je jezelf afremt. Misschien geeft jou juist dát een gevoel van vrijheid.
3. Zorg dat je beter ziet wat je wél hebt. We staan in het algemeen weinig stil bij wat we hebben. Ons brein is alert op risico’s en alles wat niet klopt. Realiseer je dat onze hersenen nu eenmaal nog niet helemaal mee-geëvolueerd zijn en dat ons reptielenbrein nog steeds veel invloed op ons welbevinden heeft. Dat we moeten tegensturen om tevreden te kunnen zijn. Regelmatig stilstaan bij waar je blij van wordt (elke dag 5 minuten schrijven geeft al een significant resultaat), wat er goed gegaan is, waar je dankbaar voor bent - het maakt dat je minder hoeft bij te sturen. En ook dat nieuwe acties niet weer snel hun effect op jouw gemoed verliezen.

Energie om uit de aangepaste modus te komen
Het besef van eindigheid kan je enorm helpen uit de aangepaste modus te komen. Riskante beslissingen te nemen, zoals die baan opzeggen waar je al jaren genoeg van had (maar die zo lekker betaalde). Of nu eindelijk wel de ruimte nemen om in de vergadering te zeggen wat jij ervan vindt. Of om anderen om hulp te vragen en echt te zeggen hoe het met je gaat. De moed die je kan voelen bij het besef van eindigheid kun je supergoed gebruiken om de rest van je leven leuker te maken. Om ooit tevreden op je leven terug te kunnen kijken. Maar gun jezelf de tijd voor aandacht voor dat achterstallige onderhoud op jezelf en ruim de zolder eens eerst goed op. Ga aan de slag met ondermijnende overtuigingen die maken dat je jezelf kleiner maakt, niet genoeg gunt. En ten slotte: zie ook goed wat je wél hebt.

En ja: bijsturen met een zekere precisie is altijd belangrijk: zoals ook de architect die Cliniclown werd, uiteindelijk weer 3 dagen per week terugkeerde in zijn oude rol (die financiële zekerheid en intellectuele uitdaging bood) om daarnaast te genieten van zijn 2 clownsdagen.