Voor jezelf beginnen als je (iets van) AD(H)D hebt

Hoe zorg je voor de meeste kans van slagen? Regelmatig spreek ik mensen op mijn kantoor die niet gedijen bij hun werkgever vanwege de hiërarchische structuur en de vaste processen. Ze hebben moeite zich te voegen naar alle regels en verlangen naar meer autonomie. Een bovengemiddeld percentage van hen herkent zich in kenmerken van AD(H)D. En dat is logisch: je past als AD(H)D-er nogal eens niet zo goed in een organisatie omdat dat in veel gevallen betekent dat je moet voldoen aan allerlei eisen en weinig oog is voor jouw (on)mogelijkheden. ZZP’er worden is dan een prima alternatief, dat meer zelfsturing biedt. Maar tegelijkertijd komt er nogal wat op je af. Hoe voorkom je dat je overweldigd wordt en vastloopt? Hieronder een aantal suggesties.

• Zorg ervoor dat je niet te veel druk hebt (maar ook niet te weinig).
Het is echt niet fijn als je te snel succesvol moet zijn omdat je anders je lasten niet meer kunt betalen. Vooraf zorgen voor een financiële buffer, mogelijk gecombineerd met het verlagen van je lasten (dit jaar dan maar geen vakantie) geeft het ontspannen gevoel dat je het rustig kunt opbouwen. Misschien ook steun in kunt kopen op, bijvoorbeeld, administratief vlak. Tegelijkertijd ken ik aardig wat mensen die jarenlang plannen hebben gemaakt, maar niets hebben uitgeprobeerd. Comfortabel, maar vooral toch onbevredigend. Een voorzichtige stap, zoals een dag per week minder gaan werken en daarin je bedrijf uitproberen, is vaak een fijn begin.

• Onderzoek of je ergens een steuntje in de rug kunt krijgen.
Misschien kan je werkgever je helpen doordat je opdrachten kunt gaan doen of willen ze je helpen met een regeling. Zeker als jouw motivatie al een tijdje minder is, of je past niet goed op een plek, heeft je werkgever er ook baat bij. Ze willen vaak meer dan je denkt. Ook als je een uitkering hebt, zijn er mogelijkheden om met behoud van je uitkering je eigen bedrijf te starten. Als je succesvol bent, betaal je achteraf een deel van de omzet terug.

Lees ook: Net begonnen bij een nieuwe werkgever en je ziet dat het allemaal veel beter kan

• Zoek naar de match tussen jouw kwaliteiten en de marktbehoeften.
Dat vergt allereerst dat je weet wat je te bieden hebt, wat al geen sinecure is omdat we allemaal vaak een stuk meer feedback krijgen over onze ontwikkelpunten (en waarschijnlijk als je AD(H)D hebt nog net iets meer kritiek te verduren hebt gehad). Maar het vergt ook dat je die stap zet naar behoeften vanuit de markt. Welk probleem ga jij oplossen, wat bied je extra boven het aanbod van je concurrenten? Bevraag anderen, laat een paar verstandige mensen met je meedenken. Mogelijk een keer in een groepsbijeenkomst of 1 op 1. Zij kunnen je helpen te voorkomen dat je beslissingen neemt die te veel gericht zijn op je eigen waarheden en stokpaardjes. Je hebt criticaster nodig, maar liefst ook een paar enthousiastelingen. Mensen die je wel kennen en (toch) een supporter van je zijn.

• Zorg voor externe schijfruimte.
Besteed overdreven veel aandacht aan het noteren en systematisch opslaan van je vragen en ideeën. Als je alles wat je ordent gemakkelijk terug kunt vinden, scheelt het vaak enorm tijd. Eén vast notitieschrift, ook naast je bed, als je ‘s nachts wat bedenkt. Het helpt je je eigen schijf niet te zwaar te belasten.

• Vecht niet tegen jezelf.
Accepteer dat bepaalde zaken je bovengemiddeld veel moeite kosten (je kwartaalcijfers opleveren bijvoorbeeld). Of je komt weer eens ergens te laat. Dat is nu eenmaal zo. Het is niet fijn dat je dit zoveel energie kost en dat je soms fouten maakt, maar andere dingen kun je wel, bijzonder goed mogelijk, en waarschijnlijk word je ook beter in die lastige dingen. Heb ook oog voor de progressie die je maakt.

• Zoek tolerante, praktische mensen om je heen.
Mensen die je kunnen helpen met zaken waar je minder goed in bent zijn bepalend voor een redelijk ontspannen en succesvol ZZP-schap. Een fijne accountant, die slim met je meedenkt van een klein kantoor, ervaren met kleine ZZP’ers zoals jij. Een flexibele ondersteuner, die organisatorische zaken voor je regelt.

Juist succesvol met AD(H)D
Misschien ligt in dit stuk de nadruk wel een beetje op de dingen waar je rekening mee moet houden, maar veel ondernemers en andere succesvolle beroemdheden zijn zo succesvol geworden omdat ze AD(H)D hebben. Van Richard Brandson tot Bill Clinton, van Beethoven tot Napoleon. Mensen met veel energie, gedrevenheid, creativiteit en focus. Enfin, groot denken, dat kan soms ook helpen om er echt een succes van te maken.