Net begonnen bij een nieuwe werkgever en je ziet dat het allemaal veel beter kan

Hoe kritisch ga je zijn in je functioneringsgesprek? Je bent gestart bij je nieuwe werkgever en verbaast je regelmatig over de omslachtige procedures, het lakse gedrag van sommige collega’s en over de weinig doelmatige vergaderingen. Er kan van alles beter. Binnenkort heb je je eerste functioneringsgesprek: wat ga je dan zeggen? Onderstaande vragen kunnen je helpen slim te werk te gaan. En zo te voorkomen dat je wél de sfeer verpest, maar niets bereikt.

1. Hoe staat je manager er zelf in?
Hoor je weleens vergelijkbare kritische geluiden uit zijn of haar mond, of is hij/zij onderdeel van het systeem? In dat laatste geval uit je kritiek op de mensen die hij wellicht hoog heeft zitten (die misschien wel een beetje als familie voelen) en impliciet ook op hem. Daar kunnen maar weinig mensen goed mee omgaan.

2. Waar gaat het jou om?
Eens even eerlijk zeggen wat je op je hart hebt, leidt zelden tot een positief resultaat. Niet alleen omdat je gesprekspartner mogelijk in de defensie schiet, maar ook omdat je waarschijnlijk geen helder verzoek uit op deze manier. Zorg dus dat je eerst helder hebt wat voor jou echt belangrijk is en maak je verzoek concreet. Bijvoorbeeld: “Ik zou graag willen dat we in de overleggen de spreektijd van iedereen wat meer beperken, want ik merk dat ik het zo lastig vind om te blijven luisteren.”

Lees ook: Je conclusie trekken na een ontslag; zo’n baan nooit meer!

3. Zijn er nog andere manieren om je doel te bereiken? (naast je kritisch te uiten)
Wellicht wil je meer interessante mensen om je heen, meer kunnen sparren. Dan kun je misschien beter aansturen op plaatsing in een afdeling overstijgend projectteam. Of kun je via je werkgever een opleiding gaan volgen, waar je dan weer meer interessante vakgenoten tegen kunt komen.

4. Wil je vooral (het bedrijf/de afdeling) redden?
Als je daar niet voor binnengehaald bent, is dat geen gemakkelijke taak. Als het even kan, is het goed je ideeën ook aan een aantal buitenstaanders voor te leggen: zie ik dit wel goed? Misschien staat je manager ervoor open en misschien heb je wel andere contacten binnen de organisatie die jou hoog hebben zitten met wie je het erover kunt hebben. Klokkenluiders hebben het vaak lastig, dus denk ook gelijk even na over de volgende vraag.

5. Hoe wil je verder?
Wil je blijven op de afdeling in je huidige rol, of op de afdeling en dan doorgroeien? Wil je onderzoeken of je intern kunt doorstromen naar een andere afdeling of de stap naar buiten zetten? Misschien is het, gezien de combinatie met jouw privéleven of gezien de inhoudelijke kanten van het werk, wel het beste om voorlopig te blijven. Om al werkende te onderzoeken hoe je minder last kunt hebben van de aspecten waar je je nu aan ergert. Mogelijk kun je je werk op de afdeling zo mixen met andere taken dat het weer als een goede deal voelt. En wellicht kun je ook onderzoeken hoe je je kansen kunt vergroten om op termijn in- of extern door te groeien, juist door hier bepaalde ervaringen op te doen.

Wacht niet tot anderen het licht gaan zien
We moeten niet overschatten hoeveel kritiek een mens kan dragen. Je manager kan het wellicht wel een beetje met je eens zijn, maar dan nog kan het verkeerd vallen, omdat hij/zij in veel gevallen ook onderdeel van de familie is. Gedoseerd kritiek uiten is in alle relaties verstandig, dus ook hier. Realistische verwachtingen vooraf (kan/wil mijn manager hier iets aan veranderen?) zorgen ervoor dat je niet te teleurgesteld bent. En als het verdunnen van je irritaties door bijvoorbeeld werken met andere afdelingen, niet genoeg voor je is, ga dan op zoek naar iets anders. In- of extern. Zo voorkom je dat je te lang blijft hopen dat anderen het licht gaan zien en jij ondertussen steeds ongelukkiger en cynischer wordt.