Je houdt van je vak, maar overweegt toch omscholing: een keuze die pijn doet

10 vragen die je jezelf sowieso moet stellen voor je een knoop doorhakt.

Ooit ben je geselecteerd voor die gewilde opleiding, omdat je bovengemiddeld veel talent en drive had om heel goed te worden in je vak. Als muzikant, theatermaker, journalist, uitgever, fotograaf, beeldend kunstenaar, acteur of danser. Of een ander prachtig vak. En nu door corona, maar misschien ook al wel langer, zie je je kansen om er je brood op een prettige manier mee te verdienen, slinken. Er is gewoon te weinig werk. En dat betekent dat de voorwaarden steeds slechter worden. Dat je ontzettend veel tijd kwijt bent met zoeken en leuren. Dat je weinig grip hebt op je agenda en mogelijk geldzorgen hebt. Je zou ook weleens gewoon een fijn huis willen hebben. Of misschien een gezin stichten. Maar afscheid nemen van je vak, van je droom; dat doe je niet zomaar. Hieronder tien vragen die je jezelf moet stellen voordat je een keuze maakt.

1. Zie je nog perspectief in je vak? Hoe groot schat je de kans in dat jij over een tijdje weer op een prettige manier je geld met je vak kunt verdienen?
2. Ken je anderen die deze stap hebben gezet? Hoe is het hun vergaan? Zit daar iets aantrekkelijks in voor jou?
3. Zou je je kennis en ervaring nog kunnen benutten als je ander werk zou gaan doen? Hoe zie je dat voor je? In een (parttime)baan, maar mogelijk ook als hobby of in vrijwilligerswerk. Zijn er nog combinaties mogelijk?
4. Wat vind je fijn aan je werk? Welke behoeften steken daarachter? Zie je mogelijkheid om deze behoeften op een andere manier te vervullen?
5. Waar wil je vanaf in de huidige situatie? En wat zou een stap naar ander werk je kunnen opleveren?
6. Waar ligt jouw kracht? Zouden kwaliteiten die je hebt ook bruikbaar zijn in andere functies/rollen/branches? Wat voor klussen doe jij vaak al vanzelfsprekend, omdat ze je goed afgaan? Als je het lastig vindt kwaliteiten van jezelf te benoemen, doe dan de oefening: ‘Leren uit je Successen’. Of bevraag anderen. Lees hier over deze oefeningen, waar je dit artikel terugvindt inclusief een aantal oefeningen.
7. Kun je jezelf verleiden, iets bedenken waar je ook zin in hebt? Als je een concreet beeld hebt, bijvoorbeeld: zij-instromer in het onderwijs worden, zorg dan dat je scherp krijgt hoe het leven er dan uit zou zien. Waar je van zou kunnen genieten als het zou lukken.
8. Heb je al een idee wat een alternatief zou kunnen zijn? Als je nog geen concreet beeld hebt: aan welke functies heb je weleens gedacht? Als je het lastig vindt op iets te komen, kijk dan op vacaturesites en selecteer functies die ‘iets’ hebben. Je hoeft er niet per se op te passen, ze hoeven ook niet over de hele linie aan te spreken: maar arceer met een marker datgene wat je aanspreekt. Kortom, zorg dat je meer grip krijgt op alternatieven. En vooral op je behoeften.
9. Wat zou je willen uitzoeken? Misschien hebben zich opties aangediend waarvan je denkt, misschien is het wat. Wat heb je nodig om te weten: wil je weten hoe de carrièreperspectieven zijn? Of wil je weten of jij kans maakt? Hoe je werkdagen er dan uit zouden zien? Wat het zou betalen in de toekomst misschien? Onderzoek wat je nodig hebt om te beslissen en bij wie je die informatie zou kunnen halen. Wie zou met je mee kunnen denken over mogelijkheden en een aanpak?
10. Wat wil je voorkomen? Wat is het risico als je de knoop doorhakt? Of juist als je niet kiest?

Lees ook: 8 realistische hands-on tips als je omscholing overweegt

Soms is het ook een blessing in disguise
Je hebt je waarschijnlijk lang niet beziggehouden met alles wat buiten jouw vak lag. Mogelijk heb je ook geen idee wat een voor jou alternatief zou kunnen zijn en heb je van alles te onderzoeken. Het kan dan mogelijk voelen als een enorme berg waar je nauwelijks overheen kunt kijken. Maar als je het onderzoeken uitstelt, kom je misschien ook op een punt terecht waarop je het lastiger kunt opbrengen. Juist omdat je te vermoeid bent van alle stress die deze periode je geeft. Onderzoeken is nog geen knoop doorhakken. Maar door je te verdiepen in de alternatieven, heb je iets te kiezen. En hou je zelf het heft in handen.

Misschien wacht er je wel een veel fijner leven. Een leven waarbij je een deel van je oude werk nog wel kwijt kunt in je huidige baan. Of waarin je vak een geliefde hobby is geworden en je nog elke dag geniet van de financiële zekerheid en de ruimte die je krijgt om je te ontwikkelen in je nieuwe vak. Ik ken heel wat mensen die achteraf gezien blij zijn dat ze de knoop hebben doorgehakt, omdat er iets beters voor terugkwam. En die tegelijkertijd ook in vrede kunnen terugkijken op de verrijking die hun opleiding en werkervaring in hun oude vak ze heeft gebracht.