Wat we kunnen leren van Super Mario om ons werk leuker te maken

Tips uit de game industrie om een beetje verslaafd te raken.

Makers van games, zoals die met de kleine, vriendelijke loodgieter Mario in de hoofdrol, benutten de kennis over hoe mensen gemotiveerd worden voor een taak uitstekend. Games voldoen vrijwel allemaal aan een aantal spelregels:
• Als speler heb je een heldere taak.
• Je hebt autonomie (je kunt zelf bepalen wanneer je begint en stopt).
• Je kunt gemakkelijk beginnen, al doende krijg je het onder de knie (geen saaie handboeken).
• Je ontvangt veel feedback.
• Het niveau van je taak wordt aangepast aan je prestaties, zodat je taak altijd haalbaar en toch voldoende uitdagend is.
• Je wordt steeds beter in iets, je ontwikkelt meesterschap.

Nooit meer dat gevoel: is het nog steeds geen 5 uur?
Veel werknemers ploegen voort in een baan waarin ze weinig autonomie ervaren, het gevoel hebben voor een onmogelijke opdracht te staan of juist onderbenut worden (of beide, met een beetje pech). Ze zijn een klein radartje in complexe processen en zien vaak weinig concreet resultaat. Alles behalve een flow ervaring dus. Dat is de term die de Hongaars/Amerikaanse psycholoog Csikszentmihalyi gebruikte voor een toestand waarin we met volledige concentratie en plezier, zonder veel tijdsbesef, aan taken werken.
Er zijn voorzichtige pogingen van werkgevers om het werk als een game te ontwikkelen en wellicht is dat de toekomst. Maar er valt ook al veel winst te behalen door zelf de kennis uit games beter toe te passen in je dagelijks (werk)leven. Hieronder tips uit de game-industrie om het werk veel leuker te maken. Ook voor werkgevers.

Waar je zélf op kunt sturen om meer flow te ervaren
• Ga werken bij een niet te grote organisatie of een afdeling met veel autonomie, opdat je meer kans hebt concrete resultaten van je werk te zien en invloed te hebben. Onderzoek in je sollicitatiegesprek, maar vooral door gesprekken met insiders of er een sfeer van vertrouwen is en of mensen het gevoel hebben dat ze de ruimte krijgen.
• Stuur in gesprekken met je manager aan op concrete doelen met heldere succescriteria, waardoor het duidelijk is wanneer je op de goede weg bent.
• Neem actie als je je taken minder uitdagend gaat ervaren, het gevoel van saaiheid erin sluipt. Ook als je denkt, bescheiden als je bent, iémand moet het doen. Stuur aan op andere oplossingen en houd in gedachten dat je variatie en ontwikkeling nodig hebt om gemotiveerd te blijven. Maar durf ook zelf nieuwe dingen uit te proberen, liefst met dezelfde mate van lef waarin we dat in games doen.
• Zorg voor veel feedback. Wees niet te bang of bescheiden: feedback is nodig om gemotiveerd te blijven en je zelfbeeld te ontwikkelen. Als je een manager hebt die geneigd is vooral te benoemen wat er beter kan (wat Calvinistisch is ingesteld), stel dan de juiste vragen: “Waar ben je vooral tevreden over? Waar ligt mijn kracht denk jij? Waar vind je mij vooral geschikt voor? Wat zie je mij nog meer doen?” Check waar mogelijk ook breder, bij klanten, bijvoorbeeld.
• Ken je eigen behoeftes en spreek ze uit. Werk je het beste s ’morgens vroeg en ga je liever vroeger naar huis, benoem het. Of begin je liever later, benoem het ook. Geef aan dat je het gemakkelijkst leert als iemand het je uitlegt in plaats van je door een handboek heen te worstelen. En als je de doelen als onhaalbaar en demotiverend ervaart.
• Zorg dat je niet telkens afgeleid wordt door allerlei andere klusjes en vragen. Dat je gewoon lekker geconcentreerd kunt werken. Zet een koptelefoon op (moet je mogelijk uitleggen) en maak afspraken met anderen of zoek een rustige plek.
• Voed de speelse mens in jezelf. Door te investeren in teamborrels, pubquiz avonden, een cabaretavond, door te voetballen, te tafeltennissen of met elkaar de Roparun te gaan lopen. Door aan opdrukken te doen in de lunchpauze of door af te spreken dat elke vrijdag iemand een taart bakt.
• Zorg dat je niet monomaan met je werk bezig bent. Soms is je werk zo leuk (check voor de grap eens welke elementen je uit games kunt herkennen) en dan is het lastig te stoppen. Het equivalent van de gameverslaafde is de workaholic. Beide niet echt gezond, omdat je andere belangrijke zaken, zoals je gezondheid, je vrienden en andere talenten, verwaarloost. Bovendien is het ook nog goed jezelf de vraag te stellen of je zoveel werkt omdat het graag wilt, of omdat het de bedoeling is en je er min of meer toe wordt gedwongen. Omdat je werkgever het vanzelfsprekend vindt dat je ook buiten werktijden klaar staat voor je klanten. Of omdat je zelf vindt dat je iets te compenseren hebt en wel extra hard moet werken.

Nog extra tips voor managers:
• Geef optimale autonomie en vertrouwen. Behandel medewerkers volwassen. Maak geen grapjes over dat mensen halve dagen werken als ze op tijd naar huis gaan. Je wilt je talentvolle medewerkers toch niet als kinderen behandelen die moeten vragen of ze een uurtje eerder naar huis mogen?
• Laat mensen lekker werken. Vergader minder. Gemiddeld gaan bij hoogopgeleid personeel ruim twee dagen per week op aan vergaderen. Vrijwel iedereen ervaart dat als te veel, net zo goed als veel mensen aangeven het gevoel te hebben dat ze er weinig in bezig kunnen zijn met hun eigen werk. Korte vergaderingen, kleine teams, het draagt allemaal bij tot het gevoel van autonomie wat veel werknemers kwijt zijn.

Straks misschien echte games
Sommige werkgevers ontwikkelen echte games om hun medewerkers te helpen zich te ontwikkelen, gemotiveerd te blijven en de juiste dingen te doen. Met aandacht voor onboarding (gemakkelijk kunnen beginnen, zelf dingen uitvinden) en voor de verschillende typen spelers (ben je een ’killer’, die vooral wil winnen of heb je meer behoefte aan teamwork?). Waar je heel concrete feedback krijgt op de verschillende aspecten van je werk, zoals bijvoorbeeld: ‘charme”(klanttevredenheid), knowledge (je kennis van zaken) en power (je prestaties). Waar je voor de sociaal ingestelden onder ons, kunt bijdragen aan een kennisbank. En daar dan weer waardering voor krijgt.
Dat nadenken hoe het werkt om behoeften van organisaties én medewerkers meer gelijk op te laten lopen, wordt in deze games echt serieus genomen. Dat zou in de meeste banen echt veel (motivatie)winst op kunnen leveren! Een beetje workaholic is best fijn.